Geçtiğimiz günlerde döviz kurlarındaki ani yükselme sebebiyle, konut kredisi faizleri hızla artmış, yükselen faizler sebebiyle konut kredisi kullanımı da önceki yıllara oranla büyük ölçüde azalmıştı.
Vatandaşlarla birlikte, konut üreticileri, değerleme sektöründe faaliyet gösteren gayrimenkul değerleme şirketleri ile eksperler de bu durumdan en çok etkilenen kesim olmuştu. Ülkemizde değerleme sektörünün daha çok finansal sistem (ipotekli/kredili satışlar) üzerine kurulu olması nedeniyle yaşanan sıkıntı artık aşılacak gibi görünüyor.
Gayrimenkul alım/satımları peşin para ile de olsa, ekspertiz raporu artık zorunlu hale geliyor. "Taşınmaz Değerleme Sistemi" olarak adlandırılan sistem çok yakın bir zaman diliminde ülkemizde 2 pilot il ile başlıyor.
Gayrimenkul alım/satımında ekspertiz raporunun zorunlu olması gerektiğine ilişkin görüşümüzü 04 Mayıs 2018 tarihindeki yazımızda belirtmiştik, böylece bir öngörümüz daha gerçekleşmiş oluyor.
Peki, gayrimenkul alım/satımlarında ekspertiz raporunun zorunlu olmasının faydaları neler olacak;
* Alım/satımı yapılan gayrimenkuller üzerinden bugüne kadar beyan üzerinden alınan vergi, bundan böyle gayrimenkul için düzenlenecek ekspertiz raporunda belirtilen değer üzerinden alınacak,
* Alım/satımı yapılacak gayrimenkule ilişkin olarak ekspertiz raporunda değer verilen bir daire için, vatandaş kaç lira alım/satım yaptığını beyan etse de, ekspertiz raporunda belirtilen bedel üzerinden vergi ödeyecek. Yani alım/satımı için 400.000 Tl. bedel ödenen bir daire için, vatandaş 150.000 Tl.'ye alım/satım yaptığını beyan etse de, 400.000 Tl. üzerinden vergi ödeyecek,
* Böylece, devletimiz daha çok vergi geliri elde edecek,
* Ülkemiz genelinde; bölge, il, ilçe ve mahalle bazında değer haritaları çıkarılacak,
* Çıkarılacak değer haritaları ile gayrimenkul değerlerinin aylık ve yıllık fiyat artış/azalışları daha yakından izlenecek,
* Değer haritaları ilerleyen zamanlarda belediyeler tarafından alınan emlak vergisinde de esas alınacak,
* Vatandaş; satın alacağı konutun piyasa değerini öğrenmiş olarak gayrimenkulü satın alacak,
* Gayrimenkul değerleme şirketleri ile eksperler; artık sadece bankalara değerleme raporu hazırlamayacaklar, konut kredisi faizlerinin yükselmesi durumunda da, faizlerden bağımsız olarak, sürekli olarak çalışabilecekler ve böylece ülkemizde Değerleme Sektörü daha da gelişecek.
* Peki; Gayrimenkul Değerleme (Ekspertiz) ücreti vatandaş için ayrıca bir yük getirecek mi? Elbette ki, maddi anlamda bir yük getirecek. Tapu'ya hazırlanacak ekspertiz raporu ücretinin 300 Tl. civarında olması bekleniyor. Ancak, bu miktar vatandaşın satın almayı düşündüğü gayrimenkulün değerinin yanında oldukça küçük bir miktar olmasına karşı, vatandaşı koruyacağı gibi devletimizin daha çok vergi geliri elde etmesini de sağlayacaktır.
Hayırlı olmasını diliyoruz.
Turan YOLCU
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı (Eksper)
(Not : Yazılarımızın tümüne ≡ Blog başlığından ulaşabilirsiniz)